TÜRK İŞARET DİLİ TERCÜMANLARI DERNEĞİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI YÖNETMELİĞİ
AMAÇ
Madde 1:
- Türk İşaret Dili Tercümanları Derneğinin amacı; İşaret Dili Tercümanlarının Mesleki ve Sosyal alanda yaşadıkları sorunların çözümlendirilmesi ve mesleğin profesyonelleştirilmesi yolunda geliştirilmesi için kurulmuştur.
- Bu amacı gerçekleştirmek için; anılan mesleğin ulusal anlamda tanınması, anlaşılması, yaygınlaştırılması geliştirilmesi için resmi ve özel kişi, kurum ve kuruluşlarla ortak projeler yapmak yapılacak projelere destek vermek- destek almak projelerin başarılı bir şekilde uygulanmasını başarmak ve proje sonunda amacın sürdürülebilirliğini ve hizmetin kalıcılığını ,
- Anılan meslek ile ilgili ulusal anlamda ortak bir politika izleyerek meslek elemanları ile birlikte hareket edebilmek, iş ve sosyal hayatları süresince maruz kaldıkları eşitsizlikleri yok etmek, başarılı bir kariyere sahip olmaları için bilimsel ve sosyal etkinlikler ile meslek elemanlarını destekleyip iyi bir çalışma hayatı için kariyer olanaklarını,
- Meslek elemanlarının hak ve menfaatlerini korumak, bilgi ve becerilerinin arttırılması yolunda profesyonelleştirilmesini,
- Dernek dahili olanaklar çerçevesinde uluslar arası alanda faaliyet gösteren Dünya İşaret Dili Tercümanları Federasyonu (WASLİ ; World Association Sign Language İnterpreter), Avrupa İşaret Dili Tercümanları Forumu (EFSLİ ; European Forum Sign Language İnterpreter) gibi kuruluşların çalışmalarını baz alarak ulusal anlamda gelişmesini hedeflemektedir.
- Eğitim (özel eğitim, uzaktan eğitim vb.), dilbilimi (işaret dil bilimi, uygulamalı dilbilimi) ve beşeri bilimler ile sosyal çalışmalarla (sosyoloji, siyaset psikoloji, işletme, sağlık vb.) ilgili diğer konular dahil, özellikle işitme engelli toplulukların olumlu gelişimine yönelik hayati derecede önemli konularda, gelişmekte olan ülkelere özel bir dikkat sarfederek gerek ülkemizde ve dünya çapında işitme engellilere yönelik eğitim ve ilgili akademik araştırmaları yapmak ve desteklemektir.
Madde 2:
KAPSAM
Türk İşaret Dili Tercümanları çalışma usul ve esaslarında oluşturulacak yapıların kuruluşunu, organlarını,
amaçlarını, yönetim ve çalışma ilkelerini kapsar.
Madde 3:
TANIMLAR
TİD : Türk İşaret Dili
Dernek : İşaret Dili Tercümanları Derneği
Madde 4:
İŞARET DİLİ TERCÜMANLARININ ÇALIŞMA ESASLARI
İşaret Dili Tercümanlığının geliştirilebilmesi için ilgili birimlerle irtibata geçmek, danışmanlık yapmak,
işaret dilinin ve tercümanlarının hiçbir şekilde zarar görmemesi konusunda hukuken korunabilmesi amacıyla
Federasyon ve Konfederasyonlar ile yapılan protokoller ile çalışmalarını sürdürür. Bölge sorumluluları
belirlenir.
Bu kapsamda;
- Tercüman yetiştirme konularında Federasyon ve Konfederasyon bünyesinde bulunan Türk İşaret dili Kurulları ile iş birliği halinde görevlerini yerine getirmek.
- Tercüman yetiştirme müfredatlarını belirlemek ve hazırlamak konularında kamu kurum ve kuruluşlara ihtiyaçları doğrultusunda destekte bulunmak.
- Tercüman yetiştirme programlarının açılmasına kamu kurum ve kuruluşlara ihtiyaçları doğrultusunda destekte bulunmak.
- Tercümanlık mesleğinin geliştirilmesi konusunda Üniversitelere, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bu konuyla ilgilenen Sivil Toplum Kuruluşlarıyla Federasyon ve Konfederasyon ile birlikte işbirliği yapmak.
- Tercümanlık Eğitim Programlarının oluşturulabilmesi için üniversitelerle işbirliği içerisinde çalışmak,
- Sınav komisyonları belirleyerek;Türk İşaret Dili Tercümanlarına yapılacak sınav şekli, verilecek belgelerin uygunluğu ve süresi dolan belgelerin yenilenmesi konusunda yetkili birim olarak çalışmalarını sürdürmek.
- Tercümanlar Derneğine üye olan işaret dili tercümanları için sicil defteri oluşturulmasını sağlamak ve çalışmalarını takip etmek.
- İşaret Dili Tercümanlarının yetiştirilmesinde açılacak kursların ve sınavların periyodik zaman dilimlerin belirlenmesi, aksaklıkların önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınması, İşaret dili konusunda tecrübeli kişilerce sınav komisyonları oluşturularak sürekliliğin sağlanması ve sertifika alımlarındaki gelişigüzel dağıtılmasının önüne geçilmesi, hak mağduriyetlerin önlenmesi amacıyla başvuru ve sınav konularında açıklayıcı ve anlaşılır kriterler ve programlar oluşturmak ve kılavuz hazırlamak.
- Tercümanlık konusunda ilgili kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarına danışmanlık hizmeti vermek.
- Bünyesinde bulunan komisyonlara çalışma kılavuzları oluşturmak ve bu kılavuzlar rehberliğinde komisyonların işleyişlerini denetlemek.
- Türk İşaret Dili Tercümanları Derneği kendi adına kitap, dergi, cd vb. yayınlar çıkartmak ve kamuyouna gerekli bilgi paylaşımını sağlar
Madde 5:
SINAV KOMİSYONU OLUŞTURULMASI
Türk İşaret Dili Tercümanları Derneği Yönetim Kurulu bünyesinde Tercümanlık Yeterlilik Sınav Komisyonu
oluşturulur. Ve Sınav yılda üç kere periyodik olarak yapılır. Sınavda; 1(bir) işitme engelli, ( işaret dilini
çok iyi bilmek şartı göz önünde bulundurularak ve Tercümanlar Derneği yönetim kurulunun belirleyeceği 3(üç) kişi
ile sınav komisyonu oluşturulur.
Madde 6:
SINAV KOMİSYONU GÖREVLERİ
- Türk İşaret Dili Tercüman Yeterlilik Sınavında Görev Alacaklarda Aranan Şartlar
- Sağır kişi olması,İşaret dilini çok iyi bilen ve Türk işaret dili eğitici eğitimi almış olması.
- Anne-Baba İşitme Engelli olup, İyi derecede işaret dili bilen(konuşan-duyan)kişilerin görev yapması.
- Mesleki Etik kurallarına hakim kişiler olması.
- Türk İşaret Dili Tercüman Yeterlilik Komisyonunun Görevleri
- Tercümanlarına yapılacak sınav şekli, verilecek belgelerin uygunluğu ve süresi dolan belgelerin yenilenmesi konusunda yetkili birim olarak çalışmalarını sürdürmek.
- Sınav tarihlerini usulüne uygun tarihlerde belirleyerek derneğe ait web sitesinde sınav duyurusunda bulunmak,
- Sınav esnasında sınava katılan kişilerin işaret dili seviyelerine göre belirlenmesi ve TİD kuruluna eğitimlerinin tamamlanması için yönlendirilmesi.
- Sınav komisyonu seviyeleri aşağıda belirtilen esaslara göre belirler ve verilecek belgeler Tercümanlar Derneği tarafından bu esaslara göre düzenlenir;
- 1.SEVİYE : Başlangıç seviyesidir.Tercümanlık meslek eğitiminin giriş seviyesidir. İşaret dilini öğrenmek isteyenlerin ilk adım seviyesidir.(Hiç bilmeyen)
- 2.SEVİYE : Bir işitme engelli ile tanışma diyaloğu ve kendini anlatmayı ifade edebilenlerin seviyesidir.( İletişim seviyesinde bilen)
- 3.SEVİYE : Meslek gruplarına göre eğitime ihtiyaç duyan
- 4.PROFESYONEL : Tercümanlık mesleğinde en az 5 yıl tecrübesi olan akıcı halde simultene çeviri yapabilen, çeviri kuramları ve mesleki etik kuralları alarak başarıyla tamamlayanların seviyesidir.
Madde 7:
EĞİTİM KOMİSYONU OLUŞTURULMASI
Tercümanlar Derneği Yönetim kurulunun belirleyeceği kişilerin iş birliğinde eğitimler yürütülür; Eğitimlerini
tamamlayan katılımcılar Tercümanlar Derneğinin bünyesinde oluşturulan sınav komisyonunun belirlediği tarihte
tekrar sınava tabi tutularak belge almaya hak kazanırlar.
Madde 8:
BELGE VERİLME ESASLARI
- Sınav komisyonu tarafından belge alabilecek seviyede olarak belirlenen kişilere Tercümanlar derneğinin belirlemiş olduğu eğitmenler tarafından meslek etik kuralları hakkında bir eğitim verilerek Tercümanlar Derneği tarafından belge verilir.
- Sınav komisyonu tarafından seviyeleri belirlenen kişiler Tercümanlar Derneği tarafından eğitimlerine devam etme şartı ile seviyelerini belirtir bir belge alırlar.
- Sınav komisyonu tarafından 1., 2., 3. ve 4. Seviye olarak belirlenen kişiler; eğitim komisyonuna yönlendirilip eğitimlerini tamamladıktan sonra sınav komisyonu tarafından profesyonel seviyede olarak belirlendiklerinde Tercümanlar derneğinin belirlediği eğitmene yönlendirilip meslek etik kuralları ve çeviri kuramları eğitimini alarak Tercümanlar Derneği tarafından profesyonel Tercüman olarak belgelendirilir.
Madde 9:
TERCÜMANLAR DERNEĞİNE ÜYE OLMA ESASI
Sınav komisyonunun belirlediği seviye doğrultusunda 1. Seviye ve üstü belge almaya hak kazananların Tercümanlar
Derneğine üyelik başvuruları kabul edilir.
Madde 10:
ÜCRET BELİRLEME ÇALIŞMA GRUBUNUN OLUŞTURULMASI
- Tercümanlar Derneği Yönetim Kurulu tarafından belirlenen kişiler bölgesel çalışma grubu oluşturur.
- İllerin gelişmişlik düzeyleri göz önünde bulundurularak fiyat politikalarını belirler.
- Derneğe üye olan tercümanlara bilgi verir.
- Fiyat politikalarına uyulup uyulmadığının kontrollerini sağlar.
- Bu konuda gelen şikayetleri yönetim kuruluna ileterek çözümünü sağlamaya çalışır.
Madde 11:
Sağır Konfederasyonlar ve Sağır Federasyonlar ile İşaret Dili Tercümanları Derneği Çalışma protokolü imzalanır.
Tarafların yönetim kurulunca belirledikleri kişi ya da kişilerce beş yıllık süre dolmadan protokol maddeleri
hazırlanır. Protokole tek taraflı uymama koşulunda taraflarca bir araya gelinir ve çözüme ulaştırılmazsa fesih
edilebilir.
Madde 12:
Gerek duyulduğunda üniversitelerde işaret dili, işaret dili çevirmenliği konularında çalışma yapmış
akademisyenlerle komisyonlar oluşturarak çalışmalarını ve araştırmalarını yerine getirir.
Madde 13:
Tercümanlık etik kuralları tüm tercümanlarca benimsenmelidir. Bu konuda şikayet edilen ve kurala uymadığı
tespit edilen tercüman hakkında dernek disiplin kurulu ve yönetim kurulu kararınca belge iptali söz konusudur.
Etik kurallar;
- İletişim mahremiyeti standardına bağlı kalmak.
- Cinsiyet, din,yaş,engellilik yada diğer faktörlere bakmaksızın hizmet sağlamak
- Müşteri ihtiyaçlarını ve tercüme öncesi ve tercüme esnasında tercümeyi değerlendirmek ve gerekli ayarlamaları yapmak.
- Çevirisi yapılan mesajın içeriğini ve ruhunu müşterinin en iyi anladığı dili kullanarak ve sağduyulu bir şekilde hataları düzelterek aktarmak.
- Mesajı tam iletebilmek veya istisnai iletişim zorluklarına cevap bulmak için gerektiğinde destek aramak.
- Tavsiye veya kişisel fikrini beyan etmekten uzak durmak.
- Müşterinin haklarını çiğnemeden, sağduyulu bir şekilde mevcut tercümeyi gerçekleştirmek,
- Mesleği ilgilendiren yasalar, politikalar, kurallar ve düzenlemelerle yakından ilgilenmek.
- Kendilerini özel tercüme durumlarına göre ayarlamak.
- Müşterilerine saygı göstermek.
- Meslektaşlarına saygı göstermek.
- Profesyonel gelişmeyle ilgilenmek.
YÜRÜTME
Bu yönetmelik hükümleri İşaret Dili Tercümanlar Derneği Genel Kurulu tarafından yürütülür.